"ΔΟΝ ΚΡΙΣΤΟΜΠΑΛ - ΔΟΝΑ ΡΟΖΙΤΑ" του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα...

«Η κωμικοτραγωδία του Δον Κριστόμπαλ και της Δόνα Ροζίτας» κρατάει τις ρίζες της από την αναγεννησιακή Κομέντια ντελ Άρτε (αυτοσχέδιο λαϊκό θέατρο), που έλκει την καταγωγή της από το «καρναβάλι» (το σχολείο της σάτιρας) και τα λαϊκά πανηγύρια, όπου κλόουν, ζονγκλέρ, ξιφομάχοι, γελωτοποιοί κ.α. επιδεικνύουν την τέχνη τους.

 Η επίσημη πρεμιέρα έγινε σήμερα και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Ο Αρλεκίνος, η Κολομπίνα, ο Πιερρότος είναι γνωστοί στα παιδιά και τους μεγάλους από τις γιορτές της Αποκριάς. Είναι κλασσικοί τύποι της Κομέντια ντελ ΄Αρτε. Στο έργο του «Δον Κριστόμπαλ - Δόνα Ροζίτα», ο Λόρκα, πρόσθεσε καινούρια πρόσωπα και άλλαξε ύφος. Ξεκινά σαν μπουφόνικη κωμωδία και φτάνει μέχρι το δράμα.

Ο πατέρας της Ροζίτας έχει χάσει όλα του τα χρήματα και θέλει να τα ξαναποκτήσει παντρεύοντας την κόρη του με τον Δον Κριστομπίτα, άνθρωπο βίαιο, βάρβαρο, γελοίο πλην πλούσιο, ενώ εκείνη αγαπά τον Κοκολίκο που είναι φτωχός πλην τίμιος! Ο βάρβαρος Κριστομπίτα παίρνει μέσα από τη γελοιότητά του άλλες διαστάσεις, τις διαστάσεις του πλούσιου και άδειου ανθρώπου, που ο πλούτος του δεν του φέρνει την ευτυχία, όσο κι αν αυτός νομίζει πως μπορεί να την αγοράσει…

Στην Κομέντια ντελ Άρτε υπάρχουν αμετάβλητοι χαρακτήρες με σταθερά χαρακτηριστικά. Αυτή η κωμωδία χαρακτήρων υπηρετεί την διακωμώδηση των ανθρωπίνων  αδυναμιών που οι ίδιοι ενσαρκώνουν. 

Ο τσιγκούνης, φιλάργυρος πατέρας της Ροζίτας (γνωστός ως Πανταλόνε στην Κομέντια ντελ Άρτε), ο  υπερόπτης, αλαζόνας πλούσιος Κριστομπίτα, ο δουλικός υπηρέτης του, οι ερωτευμένοι (γνωστοί ως inammorati στην Κομμέντια), όπως η Ροζίτα, ο Κοκολίκος και ο Κουρίτο που σαρκάζονται και παρωδούνται σαν πρόσωπα που είναι ξεμυαλισμένα από την ερωτική τους τρέλα και που όμως τελικά είναι περισσότερο ερωτευμένα με τον εαυτό τους παρά με το αντικείμενο του πόθου τους. 

Ο Κουρίτο εκπροσωπεί το στερεότυπο του Δον Ζουάν που καμαρώνει σαν παγώνι  από ματαιότητα και ψεύτικο πάθος.

Οι ερωτευμένοι κάνουν show το κλάμα τους, κλαίνε και γελάνε με την ίδια ευκολία και ελαφρότητα και οι διαβεβαιώσεις της αγάπη τους συνοδεύονται από μια ελαφριά απόχρωση ειρωνείας. Γεγονός που μας αποσαφηνίζει ότι οι παραστάσεις της Κομέντια  είχαν πάντα σατυρικό τόνο διακωμωδώντας άνδρες και γυναίκες.

Εδώ την τρυφερή, εύστροφη και ρομαντική Ροζίτα, τον άνετο και θρασύ Κουρίτο και το δειλό και ντροπαλό Κοκολίκο. Ο τραυλός Λιποψύχης, ο τσαγκάρης, ο δειλός ανθρωπάκος που παλεύει με τον εαυτό του και τη γλώσσα του που αδυνατεί να επικοινωνήσει με τον κόσμο και κοιτάζει μόνο τη δουλίτσα του. Ο τσαρλατάνος κουρέας ο Φίγκαρο με την υποτιθέμενη, υποκρινόμενη μυστήρια δύναμη του ξυραφιού του. Ένα μικρό αφεντικό στην γειτονιά του και στην αγορά που σχολιάζει τους πάντες, προκαλεί ίντριγκες, ραδιουργίες και απάτες.

Είναι πρόσωπα και αυτά που διακωμωδούν άλλους ανθρώπινους τύπους και που στην παράσταση ενίοτε μεταμορφώνονται σε κούκλες – ανδρείκελα δίνοντάς τους μια διάσταση στα όρια του «γκροτέσκου».

Η παράσταση συνδυάζει λόγο, μελοποιημένη ποίηση του Λόρκα, εικόνες, φως και χορό, συνθέτοντας έτσι μια «μίμηση πράξεως» γεμάτη από το αδιαίρετο στοιχείο της ζωής, το γέλιο και το κλάμα. Μέσα σ’ ένα θέμα ερωτικής δοξολογίας απλό και άμεσο, μέσα σε μια ατμόσφαιρα εμψυχωμένη από ευαισθησία και μελαγχολική διάθεση όπου ο θεατής δεν ξέρει αν πρέπει να γελάσει μ’ αυτή τη φάρσα και τη σάτιρα ή να κλάψει μ’ αυτό το τραγικό ειδύλλιο  Ροζίτας – Κριστομπίτα – Κοκολίκου, όπου τελικά η αγάπη νικάει το κακό και θριαμβεύει.

Δείτε εδώ το πρόγραμμα των παραστάσεων.

ΘΕΑΤΡΟ: ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ ΩΔΕΙΟ ΧΑΝΙΩΝ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Θεατρική διασκευή-Σκηνοθεσία: Ανθή Βασιλοπούλου Μετάφραση: Κωνσταντίνος Κυριακού  Σκηνικά: Αντώνης Χαλκιάς  Κοστούμια: Ξανθή Κόντου Μουσική: Γιώργος Κομπογιάννης Χορογραφίες-Επιμέλεια κίνησης: Ειρήνη Κυρμιζάκη   ΗΘΟΠΟΙΟΙ Ροζίτα-Παλληκάρι-Κούκλα: Μάρα Βλαχάκη Πατέρας-Τσαγκάρης-Ταβερνιάρης: Δημήτρης Δρόσος Κοκολίκος-Φίγκαρο: Γιάννης Κουκουράκης Κουνούπης-Υπηρέτης-Κουρίτο: Κωνσταντίνος Κυριακού Κριστομπίτα- Θαμώνας ταβέρνας: Λάμπρος Παπαγεωργίου